Η μουσική έχει την ικανότητα να μας συγκεντρώνει, να μας ενθαρρύνει ή να μας προκαλεί συναισθηματικές αντιδράσεις. Όμως, σε ορισμένες περιπτώσεις – ειδικά όταν δεν επιλέγεται από εμάς – μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, προκαλώντας αποσυντονισμό ή και εκνευρισμό. Νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει πως η μουσική στο εργασιακό περιβάλλον επηρεάζει ουσιαστικά τη διάθεση και την απόδοση των εργαζομένων, αναδεικνύοντας τη σημασία της «αντιστοιχίας μουσικής στον χώρο εργασίας».
Σε χώρους όπως τα καφέ, τα εστιατόρια και τα καταστήματα, η μουσική έχει σχεδιαστεί για να ικανοποιεί τους πελάτες. Δυναμικά beats ενισχύουν την ενέργεια και αυξάνουν τις πωλήσεις, ενώ χαλαρωτικά κομμάτια ενθαρρύνουν τους πελάτες να παραμείνουν περισσότερο. Ωστόσο, οι υπάλληλοι που εργάζονται υπό την ίδια μουσική υπόκρουση μπορεί να βιώνουν το εντελώς αντίθετο: εκνευρισμό, κόπωση και μείωση της παραγωγικότητας, ιδιαίτερα όταν η μουσική δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους ή επαναλαμβάνεται συνεχώς.
Η έρευνα, δημοσιευμένη στο Journal of Applied Psychology, περιλαμβάνει δύο φάσεις. Στην πρώτη, 166 εργαζόμενοι συμμετείχαν σε διαδικτυακό πείραμα, εκτελώντας εργασίες υπό διαφορετικά μουσικά περιβάλλοντα. Στη δεύτερη, 68 εργαζόμενοι σε καταστήματα παρακολουθήθηκαν επί τρεις εβδομάδες, με καταγραφές για τη μουσική που παιζόταν, τα συναισθήματά τους και τη συμπεριφορά τους.
Τα ευρήματα είναι αποκαλυπτικά: όταν η μουσική δεν ταιριάζει με τις ανάγκες του υπαλλήλου, παρατηρείται μείωση στα θετικά συναισθήματα, αύξηση της πνευματικής κόπωσης και τάσεις χαμηλότερης απόδοσης. Επιπλέον, αυξάνεται η πιθανότητα παράκαμψης κανόνων ή υπερβολικής χαλάρωσης.
Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι οι εργαζόμενοι που δυσκολεύονται να φιλτράρουν τους εξωτερικούς ήχους – μια ικανότητα γνωστή ως «φιλτράρισμα ερεθισμάτων». Αντίθετα, όσοι έχουν αυτή την ικανότητα σε υψηλότερο βαθμό καταφέρνουν να διατηρούν την απόδοσή τους, ακόμα και σε περιβάλλον με ακατάλληλη μουσική.
Το βασικό συμπέρασμα της μελέτης είναι πως η μουσική δεν είναι απλώς διακόσμηση για τον χώρο – είναι εργαλείο με ισχυρή επιρροή. Η επιλογή της πρέπει να λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τους πελάτες, αλλά και εκείνους που τη βιώνουν οκτώ ώρες την ημέρα: τους εργαζόμενους. Αν η μουσική ευθυγραμμιστεί με τις ανάγκες τους, μπορεί να ενισχύσει την ηθική, την παραγωγικότητα και τη γενική ευημερία στον χώρο εργασίας.