Η είδηση για τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου σε ηλικία 88 ετών προκάλεσε συγκίνηση σε όλο τον κόσμο — όχι μόνο στους πιστούς της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά και στον ευρύτερο καλλιτεχνικό και πνευματικό χώρο. Ο Πάπας που τόλμησε να μιλήσει για την αγάπη χωρίς όρους και την κοινωνική δικαιοσύνη, αφήνει πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη ανθρωπιάς.
Με το προσωνύμιο «ο Πάπας του λαού», ο Φραγκίσκος κατέκτησε τις καρδιές ακόμα και όσων δεν ασπάζονται τη θρησκεία. Από την πρώτη στιγμή της εκλογής του το 2013, προσπάθησε να σπάσει τις παραδοσιακές νόρμες του Βατικανού, φέρνοντας ένα πνεύμα πιο απλό, πιο ανθρώπινο και πιο κοντά στους αποκλεισμένους.
Η είδηση του θανάτου του επιβεβαιώθηκε από το Βατικανό το πρωί της 21ης Απριλίου. «Ο Επίσκοπος της Ρώμης, Φραγκίσκος, επέστρεψε στο Σπίτι του Πατέρα», ανέφερε χαρακτηριστικά η επίσημη ανακοίνωση, επισημαίνοντας τη ζωή του ως έναν συνεχές αγώνα για τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους.
Μια Ποίηση για Έναν Πάπα
Ανάμεσα σε όσους έσπευσαν να τον αποχαιρετίσουν δημόσια, ξεχώρισε η Patti Smith. Η εμβληματική καλλιτέχνις, που είχε προκαλέσει αντιδράσεις όταν τραγούδησε σε χριστουγεννιάτικη εκδήλωση του Βατικανού το 2014, ανέβασε στο Instagram ένα ποιητικό αντίο:
«Αντίο, αγαπημένε Πάπα Φραγκίσκο. Η φύση, η ποίηση και οι πονεμένοι θα νοσταλγήσουν τον προστάτη τους».
Η Smith είχε αποδεχτεί την πρόσκληση του Φραγκίσκου τότε, παρότι στο παρελθόν είχε προκαλέσει θύελλα με τους στίχους της — μια πράξη συμφιλίωσης που αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία του ίδιου του Πάπα για συγχώρεση και διάλογο.
«Θυμόταν την Αγάπη του Χριστού»
Η Whoopi Goldberg, από την πλευρά της, έγραψε:
«Ήταν ο πρώτος εδώ και καιρό που έμοιαζε να θυμάται ότι η αγάπη του Χριστού αγκαλιάζει τόσο τους πιστούς όσο και τους μη πιστούς».
Αυτή η καθολική προσέγγιση της αποδοχής, ακόμα και των «διαφορετικών», ήταν που έκανε τον Φραγκίσκο ξεχωριστό. Τον Μάρτιο, λίγες εβδομάδες πριν το τέλος του, είχε βγει στο μπαλκόνι της πλατείας του Αγίου Πέτρου για να δώσει την καθιερωμένη πασχαλινή ευλογία, παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούσαν μετά από νοσηλεία για διπλή πνευμονία.
Ένας Πάπας που ήξερε να ακούει
Ο Πάπας Φραγκίσκος κατάφερε να κερδίσει τον σεβασμό όχι μόνο των ηγετών της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά και πολιτικών, καλλιτεχνών και απλών ανθρώπων. Από τον Bono μέχρι τον Leonardo DiCaprio και την Katy Perry, πολλοί διάσημοι είχαν συναντηθεί μαζί του, αναζητώντας συμβουλή ή απλά ανθρώπινη επαφή.
Ο τελευταίος δημόσιος λόγος του, μόλις μία μέρα πριν πεθάνει, ήταν έκκληση για ειρήνη στη Γάζα. Μέχρι το τέλος, παρέμεινε οραματιστής και ειρηνοποιός.
Μετά τον θάνατό του, 1,4 δισεκατομμύρια Καθολικοί σε όλο τον κόσμο καλούνται να αποχαιρετήσουν έναν Πάπα που κατάφερε κάτι μοναδικό: να κάνει την Εκκλησία να μοιάζει λίγο πιο ανθρώπινη.