Η ελληνική χιπ-χοπ μουσική κερδίζει ολοένα και περισσότερη αναγνώριση, όχι μόνο εντός συνόρων αλλά και στο εξωτερικό. Το γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο ARTE αφιέρωσε ένα ντοκιμαντέρ στη ραγδαία εξέλιξη της σκηνής αυτής, αναδεικνύοντάς την ως μια φωνή της κοινωνικής πραγματικότητας. Μέσα από τις αφηγήσεις τριών εμβληματικών καλλιτεχνών—του ΛΕΞ, του Νέγρου του Μοριά και του Kareem Kalokoh—παρουσιάζεται πώς το ελληνικό ραπ διαμορφώθηκε από τις οικονομικές κρίσεις, την πολιτική αστάθεια και την ανάγκη για έκφραση απέναντι στις κοινωνικές αδικίες.
Μια Μουσική Αντίδραση στην Κρίση
Η Ελλάδα βρέθηκε σε οικονομική δίνη ήδη από το 2009, με τη λιτότητα να επηρεάζει βαθιά την κοινωνία και να δημιουργεί το κατάλληλο έδαφος για την άνοδο ακραίων ιδεολογιών. Σε αυτό το πλαίσιο, το ραπ έγινε κάτι περισσότερο από ένα μουσικό είδος· μετατράπηκε σε έναν δίαυλο διαμαρτυρίας και πολιτισμικής συνείδησης.
Όπως επισημαίνει η δημοσιογράφος του ARTE, οι Έλληνες ράπερς, είτε μετανάστες είτε γηγενείς, βρήκαν στη μουσική έναν τρόπο να εκφράσουν την πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά, αναδεικνύοντας τόσο την πολυπολιτισμικότητα της ελληνικής κοινωνίας όσο και τα προβλήματά της.
Νέγρος του Μοριά: «Ο Ρατσισμός Δεν Έχει Θέση Εδώ»
Ο Νέγρος του Μοριά, ένας από τους πρωτοπόρους της ελληνικής τραπ σκηνής, διαμορφώνει τον ήχο του παντρεύοντας το ρεμπέτικο με το ραπ. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι τυχαία—αντανακλά την ανάγκη του να συνδέσει τις μουσικές του ρίζες με την κουλτούρα που τον περιβάλλει.
«Για μένα, το να ενσωματώνω στοιχεία της ελληνικής παράδοσης είναι κάτι φυσικό. Αυτό είναι το περιβάλλον μου, αυτή είναι η γλώσσα μου, αυτός είμαι.»
Μεγαλωμένος στην Κυψέλη από γονείς από τη Γκάνα, ο καλλιτέχνης βλέπει την αργκό ως γέφυρα μεταξύ πολιτισμών:
«Η Ελλάδα είχε ανέκαθεν αλληλεπίδραση με διαφορετικές κουλτούρες. Το να είναι κάποιος ρατσιστής σε αυτή τη χώρα είναι απλώς παράλογο.»
ΛΕΞ: «Η Ραπ Είναι Η Δική Μου Γλώσσα»
Ο ΛΕΞ, μια από τις πιο ισχυρές φωνές της ελληνικής ραπ σκηνής, δεν αυτοπροσδιορίζεται ως “conscious rapper”, αλλά προτιμά τον όρο “lyrical”:
«Δεν προσπαθώ να δώσω κάποιο ηθικό δίδαγμα. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να αποτυπώνω εικόνες, να δίνω ζωή στους στίχους μου.»
Το ρεπερτόριό του αντικατοπτρίζει τα σκληρά βιώματα μιας ολόκληρης γενιάς, με τις κοινωνικές αναταραχές και τις δολοφονίες του Αλέξη Γρηγορόπουλου και του Παύλου Φύσσα να έχουν αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ελληνική ραπ σκηνή.
«Το ραπ δεν είναι μπροστά από τον κόσμο, αλλά κινείται μαζί του. Μερικές φορές, ακολουθεί από πίσω και παρατηρεί.»
Kareem Kalokoh: «Η Κυψέλη Έχει Δική Της Φωνή»
Ο Kareem Kalokoh, ιδρυτικό μέλος του ATH Kids, εκπροσωπεί τη νέα γενιά καλλιτεχνών που φέρνει στο προσκήνιο τη ζωή των Αφροελλήνων και των παιδιών των μεταναστών. Με τη μουσική του, επιχειρεί να δώσει φωνή στη σύγχρονη αστική εμπειρία:
«Θέλαμε να δείξουμε πως μέσα σε όλη αυτή την αναρχία υπάρχει και ομορφιά. Όταν ακούς τη μουσική μου, ακούς την καθημερινότητα των παιδιών της Κυψέλης.»
Η Ραπ ως Πολιτισμικός Καθρέφτης
Το ντοκιμαντέρ του ARTE αναδεικνύει το ελληνικό ραπ ως πολιτισμικό εργαλείο, ικανό να αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές αλλαγές. Από τους στίχους διαμαρτυρίας μέχρι την ανάδειξη της διαφορετικότητας, η ελληνική ραπ σκηνή δεν είναι απλώς μουσική· είναι ένας καθρέφτης της πραγματικότητας.
