Σε λίγα χρόνια, η χρήση του παραδοσιακού διαβατηρίου ίσως αποτελεί παρελθόν, καθώς το πρόσωπό μας ενδέχεται να το αντικαταστήσει πλήρως. Από την καθιέρωσή τους μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως μέτρο ασφαλείας, τα διαβατήρια έχουν εξελιχθεί. Η πιο πρόσφατη αλλαγή σημειώθηκε το 2006 με την προσθήκη τσιπ NFC, αλλά τώρα εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή, όπου η αναγνώριση προσώπου και οι ψηφιακές ταυτότητες φαίνεται να κυριαρχούν.
Από το Χαρτί στην Ψηφιακή Ταυτότητα
Η μετάβαση αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά και πολιτισμική. Τα αεροδρόμια και οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο πειραματίζονται με την εξάλειψη της φυσικής ανάγκης για διαβατήρια. Στη Σιγκαπούρη, για παράδειγμα, οι κάτοικοι μπορούν ήδη να ταξιδεύουν χωρίς έγγραφα, ενώ χώρες όπως η Φινλανδία, ο Καναδάς και οι Κάτω Χώρες έχουν δοκιμάσει αντίστοιχα συστήματα.
Η τεχνολογία λειτουργεί με τη μεταφορά των πληροφοριών του τσιπ NFC των διαβατηρίων σε μια ψηφιακή μορφή, που συνδέεται με το smartphone του κατόχου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μάλιστα, προγραμματίζεται η δημιουργία μιας εφαρμογής που θα επιτρέπει στους ταξιδιώτες να περνούν από τους ελέγχους με την επίδειξη του τηλεφώνου τους και την επαλήθευση των χαρακτηριστικών τους μέσω αναγνώρισης προσώπου.
Το Ψηφιακό Ταξιδιωτικό Πιστοποιητικό (DTC)
Μια σημαντική καινοτομία που εισάγει ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας του ΟΗΕ (ICAO) είναι το Ψηφιακό Ταξιδιωτικό Πιστοποιητικό (DTC). Αυτό συνδυάζει ένα ψηφιακό και ένα φυσικό στοιχείο που βρίσκονται στο τηλέφωνο του χρήστη, συνδεδεμένα με ασφάλεια μέσω κρυπτογράφησης.
Υπάρχουν τρεις μέθοδοι για τη χρήση του DTC. Δύο εξ αυτών απαιτούν την ύπαρξη ενός φυσικού διαβατηρίου, ενώ η τρίτη, που βρίσκεται ακόμη σε στάδιο ανάπτυξης, δεν θα χρειάζεται καθόλου έγγραφα. Δοκιμές στη Φινλανδία έδειξαν ότι η διαδικασία ελέγχου μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε οκτώ δευτερόλεπτα, με την τεχνική επεξεργασία να διαρκεί μόλις δύο.
Ανησυχίες για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων
Παρά τα προφανή πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των ουρών στα αεροδρόμια, η νέα αυτή τεχνολογία προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Οι ειδικοί επισημαίνουν τον κίνδυνο παραβίασης της ιδιωτικότητας και την πιθανή κατάχρηση της τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου.
Παραδείγματα όπως το ινδικό σύστημα Digi Yatra, που λειτουργεί ήδη σε 24 αεροδρόμια και σχεδιάζεται να επεκταθεί σε ξενοδοχεία και ιστορικούς χώρους, δέχονται κριτική για έλλειψη διαφάνειας και υπερβολική παρακολούθηση.
Μια Επαναστατική Αλλαγή με Προκλήσεις
Η μετάβαση από τα φυσικά διαβατήρια στα ψηφιακά ταξιδιωτικά πιστοποιητικά αποτελεί ένα φιλόδοξο βήμα προς την απλοποίηση της διαδικασίας ταξιδιού. Ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα εάν αυτή η τεχνολογία μπορεί να ενσωματωθεί με ασφάλεια, διατηρώντας τον έλεγχο στα χέρια των πολιτών και όχι των μεγάλων οργανισμών.
Η εποχή χωρίς διαβατήρια βρίσκεται προ των πυλών, φέρνοντας μαζί της τόσο υποσχέσεις για μεγαλύτερη ευκολία όσο και ανησυχίες για τα δικαιώματα και την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
