Πώς οι Zager & Evans έγιναν το απόλυτο «one-hit wonder» της rock ‘n’ roll εποχής με ένα τραγούδι που εξακολουθεί να ηχεί επίκαιρο, αντανακλώντας τις διαχρονικές ανησυχίες για την τεχνολογική πρόοδο και τις επιπτώσεις της στην ανθρωπότητα.
Ένα τραγούδι από το 1969, ένα μέλλον που πλησιάζει
Στην ταινία “Alien 3” του Ντέιβιντ Φίντσερ (1992) –την πιο αδικημένη ίσως της σειράς, που σταδιακά αποκαθίσταται στη συνείδηση των κινηματογραφόφιλων– ο κρατούμενος Τόμας Μέρφι σιγομουρμουρά μια μελωδία καθώς καθαρίζει τον εξαερισμό της φυλακής. Αγνοεί, φυσικά, πως ένας φρικτός θάνατος τον περιμένει λίγο πιο πέρα, από το εξωγήινο τέρας που καραδοκεί. Η ερμηνεία του είναι παράφωνη, η μάσκα που φοράει παραμορφώνει τη φωνή του, όμως οι στίχοι είναι γνώριμοι: “In The Year 2525 (Exordium & Terminus)” των Zager & Evans, μια τεράστια rock επιτυχία του 1969.
Το δικό μας 2025 απέχει πλέον 500 χρόνια από το 2525 της προφητικής αυτής μπαλάντας. Οι στίχοι, ωστόσο, δεν σταματούν εκεί – το τραγούδι μάς μεταφέρει διαδοχικά στο 3535, το 4545, το 5555 και το 6565, για να φτάσει τελικά στο 10000. Κάθε εποχή περιγράφει μια ασταμάτητη τεχνολογική πρόοδο που, αντί να ωφελεί την ανθρωπότητα, οδηγεί σε μια δυσοίωνη μοίρα, κάνοντας το τέλος να μοιάζει αναπόφευκτο. Στο τέλος του ταξιδιού, η μόνη ελπίδα σωτηρίας φαίνεται να είναι η παρέμβαση του Θεού και η Δευτέρα Παρουσία.
Ένα τραγούδι που έγινε παγκόσμια επιτυχία – αλλά γιατί;
Στη σημερινή, απομονωμένη ψηφιακή πραγματικότητα, όπου τα social media δίνουν την ψευδαίσθηση της συλλογικότητας αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν τη μοναξιά, μπορεί να μοιάζει περίεργο πως ένα τραγούδι με τέτοια θεματική έγινε παγκόσμια επιτυχία. Κι όμως, το “In The Year 2525” έφτασε στο νούμερο 1 των charts σε Αμερική και Βρετανία, αντικατοπτρίζοντας τις ανησυχίες της εποχής του.
Ακόμα και σήμερα, συνεχίζουμε να αναρωτιόμαστε πώς οι κοινωνίες μας μπορούν να συμβαδίσουν με την ταχύτητα της τεχνολογικής προόδου. Πριν καλά-καλά μάθουμε να ζούμε με το ίντερνετ, η Τεχνητή Νοημοσύνη εμφανίζεται ως η επόμενη πρόκληση, γεμίζοντας πολλούς με σκεπτικισμό για το αν είμαστε έτοιμοι να διαχειριστούμε το μέλλον.
Βέβαια, η επιτυχία του τραγουδιού δεν οφείλεται μόνο στους στίχους. Η μελωδία, η ενορχήστρωση, η συγκρατημένη δραματικότητα και η χαρακτηριστική ερμηνεία των Zager & Evans συνέβαλαν στο να γίνει ένα εμβληματικό κομμάτι της δεκαετίας του ‘60. Την ίδια περίοδο, η νεανική ποπ κουλτούρα συνδεόταν άμεσα με κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα: ο Ψυχρός Πόλεμος και ο πυρηνικός φόβος, το διαστημικό πρόγραμμα Apollo και η αποστολή στο Φεγγάρι, αλλά και το ανερχόμενο οικολογικό κίνημα επηρέαζαν τις μουσικές τάσεις της εποχής.
Από την απογείωση… στην απόλυτη εξαφάνιση
Όσο ξαφνικά ανέβηκαν στην κορυφή, τόσο γρήγορα χάθηκαν. Μετά το τεράστιο hit, το δίδυμο κυκλοφόρησε δύο ακόμη άλμπουμ, όμως η συνέχεια ήταν απογοητευτική. Το επόμενο single τους, “Mr. Turnkey”, πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, ενώ ο τρίτος τους δίσκος το 1971 δεν κατάφερε να αναστρέψει την πτώση τους.
Έτσι, οι Zager & Evans διαλύθηκαν και έμειναν στην ιστορία ως το απόλυτο “one-hit wonder” – ένα συγκρότημα που κατέκτησε το νούμερο 1, αλλά δεν κατάφερε να σημειώσει καμία άλλη επιτυχία.
Ο Rick Evans συνέχισε για λίγο τη μουσική του πορεία, συνεργαζόμενος με την Pam Herbert και δημιουργώντας τη δική του δισκογραφική εταιρεία, Fun Records, όμως παρέμεινε στο περιθώριο. Πέθανε το 2018, στα 75 του χρόνια. Ο Denny Zager, από την άλλη, εγκατέλειψε τη μουσική σκηνή και έγινε κατασκευαστής κιθάρων στη Νεμπράσκα, όπου και ζει μέχρι σήμερα.
Η κληρονομιά του “In the Year 2525”
Το τραγούδι, ωστόσο, επιβίωσε περισσότερο από τους δημιουργούς του. Ακούστηκε στο “Alien 3”, ενώ εμφανίστηκε και στο φινάλε της τηλεοπτικής σειράς “Millennium” (1999), η οποία σχετίζεται με το σύμπαν των X-Files.
Παράλληλα, το τραγούδι διασκευάστηκε σε οκτώ διαφορετικές γλώσσες, με πιο διάσημες εκδοχές εκείνες της Dalida στα γαλλικά (“L’ An 2005”) και στα ιταλικά (“Nel 2023”). Στην Ελλάδα, το 1970, κυκλοφόρησε ως “Το Έτος 2525” από τους The Sounds.
Ένα τραγούδι που εξακολουθεί να μας προβληματίζει
Το “In The Year 2525” δεν ήταν απλώς μια επιτυχία της εποχής του – παραμένει ένα διαχρονικό σχόλιο για την τεχνολογική πρόοδο και τον αντίκτυπό της στην ανθρωπότητα. Και καθώς πλησιάζουμε ολοένα και περισσότερο στο 2525, το ερώτημα παραμένει: θα μπορέσουμε να ελέγξουμε το μέλλον μας ή θα επαληθευτεί η ζοφερή προφητεία των Zager & Evans;
