Πενήντα τέσσερα χρόνια πριν, πίσω από τα τείχη της φυλακής Attica στη Νέα Υόρκη, η αξιοπρέπεια ήταν προνόμιο — όχι δικαίωμα. Οι κρατούμενοι, πολλοί από τους οποίους ήταν Αφροαμερικανοί, ζούσαν υπό σκληρές και εξευτελιστικές συνθήκες. Ένα ρολό χαρτί υγείας το μήνα. Ξυλοδαρμοί όταν ζητούσαν επιπλέον. Τα βασικά για κάποιους θεωρούνταν πολυτέλεια.
Ο Arthur Harrison, τότε κρατούμενος, θυμάται: «Ένιωθα σαν σκλάβος σε φυτεία. Δεν μας έβλεπαν σαν ανθρώπους.»
Η αγανάκτηση δεν άργησε να ξεχειλίσει. Στις 9 Σεπτεμβρίου 1971, πάνω από 1.000 κρατούμενοι εξεγέρθηκαν. Κατέλαβαν τη φυλακή, πήραν 39 φύλακες ομήρους και ζήτησαν να αντιμετωπίζονται με σεβασμό. Πέντε ημέρες μετά, η απάντηση των Αρχών ήρθε με αίμα. Η αστυνομία άνοιξε πυρ, σκοτώνοντας 39 ανθρώπους – κρατουμένους και ομήρους. Όλοι από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας.
Ένα τραγούδι διαμαρτυρίας σε ζωντανή μετάδοση
Λίγους μήνες αργότερα, ο John Lennon και η Yoko Ono επέλεξαν να δώσουν φωνή σ’ εκείνους που δεν είχαν πια τη δική τους. Στις 13 Ιανουαρίου 1972, στην εκπομπή του David Frost, ερμήνευσαν για πρώτη φορά το «Attica State» — ένα τραγούδι ωμής διαμαρτυρίας για τα γεγονότα εκείνα.
Η ερμηνεία ήταν ηλεκτρισμένη. Όχι μόνο μουσικά, αλλά και κοινωνικά. Το κοινό στο στούντιο δεν έμεινε σιωπηλό. Μια γυναίκα φώναξε από τον εξώστη και προσκλήθηκε να πάρει θέση στην πρώτη σειρά. Κατηγόρησε το ζευγάρι ότι υπερασπίζεται εγκληματίες. «Μιλάτε σαν να αξίζουν μόνο αυτοί που βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα», είπε. Ένας άνδρας προσέθεσε: «Αν δεν είχαν κάνει κάτι κακό, δεν θα ήταν εκεί.»
Ο Frost παρενέβη, ρωτώντας τους Lennon και Ono αν πιστεύουν πως ορισμένοι άνθρωποι πρέπει να τιμωρούνται για να μην ξανακάνουν κακό. Ο Lennon απάντησε με απόλυτη ψυχραιμία:
«Ίσως… αλλά ας τους φερόμαστε σαν ανθρώπους. Η απάθεια δεν βοηθά. Ακόμη κι ένα τραγούδι, είναι καλύτερο από το τίποτα.»
Δημοσιογραφία με νότες
«Είμαστε σαν δημοσιογράφοι», είπε ο Lennon. «Μόνο που δεν γράφουμε άρθρα. Τραγουδάμε την αλήθεια.»
Για τον Frost, η στιγμή ήταν από τις πιο έντονες στην καριέρα του. Όπως είπε: «Αγαπώ τις αυθόρμητες στιγμές. Ποτέ δεν ξέρεις τι θα σε ρωτήσουν… και ποτέ δεν ξέρεις τι θα απαντήσεις.»
Το επεισόδιο αυτό προβάλλεται ξανά, μέσα από τη νέα σειρά ντοκιμαντέρ του MSNBC, David Frost Vs, που εξερευνά τις πιο δυνατές του συνεντεύξεις, από τον Muhammad Ali μέχρι τον Mikhail Gorbachev και τον Richard Nixon.
Η τραγική ειρωνεία
Αυτή ήταν η τελευταία φορά που ο John Lennon εμφανίστηκε στην εκπομπή του Frost. Εννέα χρόνια μετά, δολοφονήθηκε έξω από το σπίτι του. Και εδώ η ιστορία κλείνει τον κύκλο της με ένα μακάβριο twist: ο δολοφόνος του, Mark David Chapman, φυλακίστηκε για χρόνια… στην Attica.
