Μπορεί να γνωρίζετε ή να μην γνωρίζετε ότι ο Γουστάβος Άιφελ χρησιμοποιούσε τον εμβληματικό Πύργο του Άιφελ ως προσωπικό εργαστήριο επιστημονικής καινοτομίας. Γνωρίζατε όμως ότι υπάρχει επίσης ένα μυστικό καταφύγιο που εξακολουθεί να είναι θαμμένο από κάτω, με είσοδο κοντά στη νότια κολόνα;
Το καταφύγιο -το οποίο αρχικά δεν είχε δημιουργηθεί για προστασία από τους βομβαρδισμούς- κατασκευάστηκε το 1909 για τις στρατιωτικές τηλεπικοινωνίες που γίνονταν από τον Πύργο του Άιφελ.
Μόνο για 20 χρόνια
Ο πύργος σχεδιάστηκε ως η μεγάλη είσοδος της Παγκόσμιας Έκθεσης του 1889, αλλά λίγο αργότερα, ο Άιφελ προσπαθούσε να βρει τρόπους να σώσει το ομώνυμο έργο του- άλλωστε, προοριζόταν να μείνει όρθιο μόνο για 20 χρόνια και δέχτηκε πολλές επικρίσεις για την αρχιτεκτονική του αισθητική.
Έτσι, ο μηχανικός έδωσε προσωπική οικονομική υποστήριξη στο σχέδιο του στρατηγού και πρωτοπόρου του ραδιοφώνου Gustave-Auguste Ferrié να κατασκευάσει έναν σταθμό ασύρματης τηλεγραφίας στην κορυφή του πύργου.
Photo: Wikimedia Commons
Καταφύγιο ασυρμάτου
Το έργο ήταν επιτυχές, καθώς ο Άιφελ και ο Φεριέ συνεργάστηκαν στενά για τις πρώτες δοκιμές στρατιωτικής ραδιοφωνικής μετάδοσης. Ο επιστήμονας Eugène Ducretet είχε προηγουμένως δημιουργήσει την πρώτη ραδιοφωνική σύνδεση με κώδικα Μορς που συνέδεε τον Πύργο του Άιφελ με το Πάνθεον.
Όμως οι ντόπιοι Παριζιάνοι δεν ήταν και πολύ ευχαριστημένοι με τους στρατιώτες που τριγυρνούσαν στο «βουκολικό τους Champ de Mars», οπότε το 1909 χτίστηκε ένα μόνιμο καταφύγιο για να στεγάσει τους ασυρματιστές.
Το 1913, το Αστεροσκοπείο του Παρισιού μετέδωσε ασύρματα σήματα στο Ναυτικό Αστεροσκοπείο των Ηνωμένων Πολιτειών στο Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, με στόχο τη μέτρηση της διαφοράς του γεωγραφικού μήκους μεταξύ της γαλλικής και της αμερικανικής πρωτεύουσας.
Αποκρυπτογράφηση μηνυμάτων
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το καταφύγιο απέκτησε ακόμη πιο σημαντικό ρόλο ως πιθανή οδός διαφυγής με ένα πολύπλοκο υπόγειο δίκτυο και μυστικές σήραγγες. Η «επικοινωνιακή υποδομή του Άιφελ» αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμη όταν οι γαλλικές δυνάμεις μπλόκαραν τις γερμανικές επικοινωνίες, σημαντικός παράγοντας για τη νίκη στην Πρώτη Μάχη του Μαρν.
Ο γαλλικός στρατός ήταν επίσης σε θέση να αποκρυπτογραφήσει εχθρικά μηνύματα- συγκεκριμένα, μια υποκλαπείσα ανακοίνωση μεταξύ Γερμανίας και Ισπανίας οδήγησε στη σύλληψη της εξωτικής χορεύτριας και κατασκόπου Μάτα Χάρι.
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το καταφύγιο απέκτησε ακόμη πιο σημαντικό ρόλο ως πιθανή οδός διαφυγής με ένα πολύπλοκο υπόγειο δίκτυο και μυστικές σήραγγες
Δείτε το βίντεο
Ραδιόφωνο και αίθουσα σύνταξης της γαλλικής εφημερίδας Le Figaro
Μετά τον πόλεμο, οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές απέκτησαν έναν πιο ψυχαγωγικό σκοπό, με την έναρξη λειτουργίας του Radio Tour Eiffel το 1921 στο βόρειο πυλώνα του πύργου- παρείχε ειδήσεις, δελτία καιρού και προγράμματα συναυλιών.
Ο Γάλλος ηθοποιός Sacha Guitry (μαζί με τον πατέρα του Lucien Guitry και τη σύζυγό του, ηθοποιό Yvonne Printemps) παρέδωσε μερικά από τα πρώτα πολιτικά ραδιοφωνικά προγράμματα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920.
Το ραδιόφωνο δεν ήταν η μόνη μορφή επικοινωνίας: Κάποια στιγμή, ο Πύργος του Άιφελ ήταν επίσης αίθουσα σύνταξης της γαλλικής εφημερίδας Le Figaro καθώς στη συνέχεια στεγαζόταν κι ένα ταχυδρομείο. Δυστυχώς, το Radio Tour Eiffel σταμάτησε το 1940 με τη γερμανική κατοχή, αλλά οι εκπομπές συνεχίστηκαν και μετά τη σύγκρουση, με πιο χαρακτηριστική τη στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ το 1953.
Επίσκεψη στο υπόγειο; Δύσκολο
Η σήραγγα παρέμεινε στρατιωτικό μυστικό για περίπου 70 χρόνια με ορισμένα μυστήρια του καταφυγίου να τη συνοδεύουν, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον υπάρχει σήραγγα που εκτείνεται στους φημισμένους δημόσιους κήπους του Champ de Mars προς τις εγκαταστάσεις εκπαίδευσης της γαλλικής École militaire.
Αρκετά ραδιοφωνικά και ψηφιακά τηλεοπτικά κανάλια FM (μια κεραία τηλεόρασης εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά το 1957) εκπέμπουν από τον Πύργο του Άιφελ μέχρι σήμερα.
Τα τελευταία χρόνια υπήρχε η δυνατότητα επίσκεψης του υπόγειου χώρου του Πύργου του Άιφελ εκτός της πεπατημένης, αλλά πρόσφατα διακόπηκε. Εκεί στεγάζεται το αρχικό μηχανοστάσιο το οποίο εξακολουθεί να ελέγχει τους έξι υδραυλικούς ανελκυστήρες του Πύργου που σχεδίασε ο Γουστάβος Άιφελ το 1889.
